wtorek, 27 października 2009

Nasturcja większa


Nasturcja większa (Tropaeolum majus L) to bylina pochodząca z Ameryki południowej a uprawiana w Polsce jako jednoroczne pnącze.

Ta ciekawa roślina jest w Polsce często uprawiana na działkach, balkonach, czy ogródkach przydomowych. Dlaczego zatem poświęcam jej wpis? Ponieważ rzadko kiedy znane jest jej zastosowanie.

Głównym zastosowaniem nasturcji nie jest jej niewątpliwa wartość estetyczna, a walory kulinarne. Każda część nasturcji jest jadalna, choć w warunkach domowych najczęściej wykorzystywane są jej liście oraz kwiaty. Nasturcja to doskonała roślina sałatkowa. Jej smak przypomina rzeżuchę, lub rukolę. Dość ostry, co nadaje sałatkom lub kanapkom odświeżający smak. Kwiaty nasturcji poza tym, że ożywą pomarańczową barwą każdą sałatkę zawiera witaminę C (130mg na 100 g)

Nasturcja większa wymagania glebowe ma niewielkie. Urośnie nawet na słabych glebach, właściwie gdy ziemia pod nią będzie żyzna i bogata w azot to nasturcja bardzo się rozrośnie, jednak wyda małą ilość pomarańczowych, ozdobnych kwiatów.

Nasturcje wykorzystuje się w rolnictwie i ogrodnictwie ekologicznym. Pomarańczowe kwiaty nasturcji przyciągają mszyce. Sadząc ją między warzywami sprawimy, że mszyce zjedzą ją a nie warzywa na sprzedaż. Dodatkowo stabilna populacja mszyc zapewni pożywienie dla min. biedronek, które nie dopuszczą gwałtownego namnożenia się niechcianych miłośników naszych warzyw.

poniedziałek, 19 października 2009

Żywokost lekarski



Żywokost lekarski (Symphytum officinale) to wieloletnia roślina z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae) o wielkim potencjale.

Roślina ta dorasta do około 150 cm, jest to roślina miododajna, może stanowić dodatek do paszy dla zwierząt. W terminologii permakultury żywokost jest jednym z tzw. dynamicznych akumulatorów. Nazwa ta pochodzi od akumulowania różnorodnych składników odżywczych z gleby. Żywokost jest szczególnie dobry w akumulowaniu potasu. Dzięki swojemu bardzo głęboko sięgającemu systemowi korzeniowemu(dochodzącemu nawet do 2 metrów.
Wykorzystuje się te właściwości w leśnych ogrodach i nie tylko. Idealnym miejscem dla tej rośliny jest posadzenie jej pod drzewem owocowym. Drzewo korzystać będzie poprzez ograniczenie wzrostu traw, które żywokost zagłuszy oraz dostawach minerałów z głębokich warstw gleby, które są niedostępne dla korzeni drzewa.

Żywokost posiada bardzo mało celulozy i ligniny, dzięki czemu szybko się rozkłada. Sporządza się z niego "herbatkę". Jak ją przygotować? Beczkę z dziurą w dnie wypełniamy zielem żywokostu, przygniatamy zawartość beczki ciężą płytą, czy kamieniem. Herbatka(czyli wyciśnięty sok) pojawi się po kilku dniach. Zbieramy ją poprzez podstawienie pojemnika pod dziurę w naszej beczce. Herbatkę rozcieńczamy w proporcjach 1 cz herbatki oraz 15 cz wody. Używamy jako płynny, szybko działający nawóz (szczególnie dobry dla ziemniaków, pomidorów i krzewów i drzew owocowych).

Kolejnym powodem, dla którego warto uprawiać żywokost to jego wartość paszowa. Żywokost posiada od 15 do 30 % białka w suchej masie, czyli tyle samo co rośliny motylkowe. Liście żywokostu mogą być zjadane przez świnie, owce, czy drób. Po podwiędnięciu również przez krowy i króliki.

Słynne są również medyczne właściwości żywokostu: przyspiesz leczenie ran, zrost kości...

Ciekawostką jest to iż jako jedna z niewielu roślin na ziemi żywokost zawiera witaminę B12.

Żywokost jest również dobrą rośliną miododajną.

Wszystko to sprawia, że miejsce dla żywokostu powinno znaleźć się w każdym ogrodnie

Żywokost lekarski jest niestety rośliną dość ekspansywną (rozmnaża się zarówno przez korzenie jaki i nasiona). Dysponuję (w bardzo ograniczonych ilościach korzeniami specjalnej hybrydy żywokostu lekarskiego i żywokosty bulwiastego zwanej Bocking 14. Charakteryzuje się ona tym, iż akumuluje więcej potasu, jest bardziej produktywna oraz nie rozmnaża się przez rozrost korzeni oraz przez nasiona(co czyni go odpowiednim do małych ogrodów. Propagacja następuje poprzez podział korzenia.

wtorek, 13 października 2009

Rokitnik zwyczajny




Rokitnik zwyczajny

Rokitnik zwyczajny (Hippophaë rhamnoides) to kolejna obiecująca roślina z rodziny oliwnikowatych (Elaeagnaceae) . To krzew, rzadziej drzewo dorastające do 7 metrów.

Owoce rokitnika, bo to one są głównym plonem z tej rośliny są w smaku bardzo kwaśne,posiadają jednocześnie posmak i zapach ananasa. Czyni to je idealnymi do produkcji syropów/dzemów itd.

Rokitnik zwyczajny przez dietetyków jest uważany za tzw. żywność funkcjonalną, czyli taką, która zarówno dobrze smakuje jak i leczy. Krzew ten zawiera kilkanaście razy więcej witaminy C niż cytryna. oprócz tego Rokitnik zawiera witaminy: E, F, K, P, kwas foliowy, prowitaminę A i D, antocyjany, flawonoidy, fos, żelazo, bor.
W medycynie wykorzystuje się właściwości rokitnika przy leczeniu poparzeń i chorób skóry.
W kosmetyce sok z owoców jest składnikiem maseczek to twarzy.

Wymagania glebowe rokitnik ma niewielkie. Najlepszym na to dowodem, jest to, iż wykorzystywany jest do rekultywacji hałd, stabilizacji wydm. Jak wszystkie rośliny z rodziny oliwnikowatych (Elaeagnaceae) rokitnik zwyczajny również wchodzi w związki symbiotyczne z bakteriami wiążącymi azot z powietrza. Rokitnik wymaga stanowiska w pełnym słońcu.
Ciekawostką jest pochodzenie łacińskiej nazwy rokitnika hippos – koń, pháo – błyszczę. Uważa się, iż starożytni Grecy karmili liśćmi rokitnika konie, co sprawiało, że miały lśniącą sierść.

Do największych wad rokitnika należy to, iż owoce mocna przytwierdzone są do szypułek, jednocześnie są bardzo delikatne i niejednokrotnie pękają podczas zrywania. Czyni to zbiór ręczny powolny.

piątek, 9 października 2009

Oliwnik wielokwiatowy


W dzisiejszym poście przedstawiona zostanie roślina z rodziny oliwnikowatych (Elaeagnaceae). Jest to niezwykle ciekawa i obiecująca rodzina. Krzew ten zwany jest również w angielskiej literaturze jako gumi.

Oliwnik wielokwiatowy (Elaeagnus multiflora).
Ten zrzucający na zimę liście krzew dorasta do 3 metrów. Pochodzi ze wschodniej Azji.

Charakterystyczną cechą jest piękny zapach wydzielający sie podczas kwitnienia(roślina miododajna). Kwitnie intensywnie w środku wiosny. Owoce mają wielkości małych wiśni mają kształt kulisty lub owalny i pojawiają się na latem,. Smak ma słodko kwaśny, troszkę cierpki.

Posiada bardzo dużo likopenu - substancji o właściwościach przeciwnowotworowych. Oprócz tego owoce te są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych - cecha dość niezwykła wśród owoców. Owoce tego oliwnika zawierają sporo mikroelementów witaminy A, C, E.

Wymagania glebowe oliwnik wielokwiatowy ma niewielkie - gleba musi mieć dobry drenaż. To właściwie wszystko. Roślina ta urośnie nawet na "najgorszym piachu". Oliwnik wielokwiatowy jak wszystkie gatunki z rodziny oliwnikowatych Elaeagnaceae wiąże azot z powietrza (a właściwie to bakterie korzeniowe, z którymi oliwniki wchodzą w związki symbiotyczne). Zatem można używać i używa się oliwnika wielokwiatowego do poprawy żyzności gleby, zwłaszcza w leśnych ogrodach.
Oliwnik wielokwiatowy wymaga stanowiska w pełnym słońcu. Bardzo dobrze nadaje się na żywopłoty, jest również wybitnie odporny na susze oraz silny wiatr.

środa, 7 października 2009

Witam wszystkich

Serdecznie witam wszystkich na blogu poświęconym ciekawym, rzadkim, zapomnianym lub po prostu niedocenianym roślinom użytkowym. Ideą bloga jest by wszystkie z opisywanych tu roślin można było uprawiać w Polsce, w ogrodzie lub w przypadku wyjątkowo cennych właściwości na parapecie.
Zapraszam do lektury!